اگر به پخت انواع نان علاقه‌مند هستید حتما نام خمیر مایه را شنیده‌اید و برایتان سوال شده که خمیر مایه چیست. خمیر مایه یکی از اجزای حیاتی در پخت نان و سایر محصولات نانوایی است. این ماده نقش کلیدی در فرآیند تخمیر و افزایش حجم خمیر دارد و از دیرباز در آشپزی و نانوایی استفاده میشود. شناخت دقیق اینکه خمیر مایه از چی درست میشه، انواع و نحوه عمل آوردن آن و همچنین جایگزین‌های ممکن، می‌تواند به بهبود کیفیت نان و محصولات نانوایی کمک شایانی کند. در این مقاله از وب‌سایت بیک صنعت، به بررسی همه جانبه این ماده ارزشمند می‌پردازیم.
فهرست محتوا
- خمیر مایه چیست و ترکیبات آن چه هستند؟
- انواع خمیر مایه چه هستند؟
- طرز عمل آوردن خمیر مایه چگونه است؟
- طرز تهیه خمیر مایه چیست؟
- آشنایی با جایگزین خمیر مایه
- فواید و مضرات خمیر مایه چه هستند؟
- بیک صنعت، مرجع ارائه تجهیزات مرتبط با صنایع غذایی
خمیر مایه چیست و ترکیبات آن چه هستند؟
خمیر مایه چیست؟ خمیر مایه نانوایی، نوعی قارچ تک‌سلولی از خانواده مخمرهاست که قادر به تخمیر قندهای موجود در خمیر و تولید گاز دی اکسید کربن و الکل است. این گاز تولید شده باعث افزایش حجم خمیر و ایجاد بافت پوک و نرم در نان میشود. در پاسخ به این پرسش که آیا مخمر همان خمیر مایه است، باید گفت بله فقط مخمر اسم علمی آن و خمیر مایه اصطلاح رایج بین نانواها و آشپزهاست. خمیر مایه از قدیم‌الایام توسط انسان‌ها برای پخت نان استفاده می‌شده و در واقع میکروارگانیسم‌های زنده آن در فرآیند تخمیر خمیر نان نقش اساسی ایفا می‌کنند؛ اما دقیقاً خمیر مایه از چی درست میشه؟ این ترکیب شامل مخمر ساکارومایسس سرویزیه، شکر برای تغذیه مخمر، و گاهی اوقات مواد مغذی دیگری مانند ویتامین‌ها و املاح معدنی بوده که به بهبود فعالیت مخمر کمک می‌کنند. مخمرها با تخمیر قندها و تولید گاز باعث افزایش حجم و بهبود بافت نان می‌شوند. این فرآیند همچنین طعم و عطر خاصی به نان می‌بخشد که بدون استفاده از خمیر مایه به دست نمی‌آید. همچنین برای خرید تجهیزات قنادی با کیفیت از برندهای مطرح بازار می‌توانید با کارشناسان فروش مجموعه بیک صنعت تماس حاصل بفرمائید.
مجموعه بیک صنعت مجری و مشاور راه اندازی چندین کافه نان موفق می‌باشد، جهت دریافت مشاوره در زمنیه راه اندازی کافه نان با شماره‌های درج شده در سایت تماس حاصل بفرمائید.
انواع خمیر مایه چه هستند؟
خمیر مایه به سه نوع اصلی تقسیم میشود که هر کدام کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند. انواع خمیر مایه عبارتند از:
خمیر مایه تازه
این نوع خمیر مایه به صورت ماده‌ای فشرده و مرطوب در دسترس است و نیاز به نگهداری در یخچال دارد. خمیر مایه تازه معمولاً در نانوایی‌های حرفه‌ای استفاده میشود و عمر کوتاهی دارد، به طوری که باید در مدت زمان کوتاهی مصرف شود.
خمیر مایه خشک فعال
این نوع خمیر مایه به صورت دانه‌های خشک و ریز عرضه میشود و می‌تواند در دمای اتاق نگهداری ماندگار باشد. برای استفاده از این نوع خمیر مایه، معمولاً نیاز به حل کردن آن در آب گرم و فعال‌سازی اولیه است.
خمیر مایه فوری
این نوع خمیر مایه نیز به صورت خشک عرضه میشود، اما نیازی به فعال‌سازی اولیه ندارد و می‌توان آن را مستقیماً به خمیر اضافه کرد. خمیر مایه فوری به دلیل سهولت استفاده، در بین نانوایان خانگی و حرفه‌ای محبوبیت زیادی دارد.
اگر قصد راه اندازی کافه قنادی دارید جهت دریافت مشاوره در زمینه استعلام هزینه تجهیزات، دکوراسیون و… با کارشناسان مجرب مجموعه بیک صنعت تماس حاصل فرمائید.
طرز عمل آوردن خمیر مایه چگونه است؟
عمل آوردن خمیر مایه به معنای فعال‌سازی آن برای استفاده در خمیر نان است. این فرآیند شامل چند مرحله ساده است:
- آماده‌سازی مواد اولیه: برای عمل آوردن خمیر مایه، به آب گرم (بین 37 تا 43 درجه سانتی‌گراد)، شکر و خمیر مایه نیاز دارید. آب باید به اندازه‌ای گرم باشد که خمیر مایه فعال شود.
- حل کردن خمیر مایه: مقدار مشخصی از خمیر مایه خشک را در آب گرم حل کنید و کمی شکر به آن اضافه کنید. شکر به عنوان منبع غذایی برای خمیر مایه عمل می‌کند و فرآیند تخمیر را تسریع می‌کند.
- انتظار برای فعال‌سازی: مخلوط را به مدت 5 تا 10 دقیقه در دمای اتاق قرار دهید تا خمیر مایه فعال شود. در این مدت، خمیر مایه شروع به تخمیر کرده و کف و حباب‌های کوچکی در سطح آب ایجاد می‌کند. این نشانه‌ای از فعال شدن خمیر مایه است.
پرای پخت شیرینی و نان می‌توانید از فر‌های اتوماتیک که خسارت ناشی از سوختگی مواد را کاهش می‌دهد استفاده نمائید، از این‌رو جهت استعلام قیمت فر شیرینی پزی با کیفیت به همراه گارانتی اصالت دستگاه با مشاورین فروش بیک صنعت تماس بگیرید.
طرز تهیه خمیر مایه چیست؟
خمیر مایه را می‌توان به روش خانگی نیز تهیه کرد؛ حال ببینیم در این روش خانگی، خمیر مایه از چی درست میشه؛ برای این کار معمولاً آرد کامل و آب را با نسبت مناسب مخلوط کرده و در دمای محیط قرار می‌دهند تا فرآیند تخمیر طبیعی آغاز شود. در طول چند روز، مخمرهای موجود در هوا و آرد فعال شده و با تغذیه از قندهای موجود، شروع به تولید گاز دی‌اکسید کربن می‌کنند. در این مدت، باید روزانه مقداری آرد و آب تازه به مخلوط اضافه کرد تا مخمرها فعال بمانند. پس از چند روز، خمیر مایه آماده استفاده است و می‌توان آن را برای پخت انواع نان به کار برد. این روش، طعمی طبیعی و عطری خاص به نان می‌بخشد و نیاز به افزودنی‌های صنعتی ندارد. اکنون که دیدید طرز تهیه خمیر مایه چیست و چه مراحلی دارد، نوبت آن است که ببینیم اگر به هر دلیلی آن را در دسترس نداشتیم، بجای خمیر مایه از چی استفاده کنیم.
آشنایی با جایگزین خمیر مایه
گاهی ممکن است نیاز به جایگزین خمیر مایه داشته باشید. در چنین شرایطی، می‌توان از مواد زیر استفاده کرد:
-
بیکینگ پودر
بیکینگ پودر ترکیبی از یک اسید و یک باز است که با رطوبت و حرارت واکنش داده و گاز دی اکسید کربن تولید می‌نماید. این گاز به خمیر کمک می‌کند تا حجم بگیرد و بافتی سبک و پف‌دار ایجاد شود. این ماده به عنوان جایگزین خمیر مایه در تهیه کیک‌ها و نان‌های فوری کاربرد دارد. تفاوت خمیر مایه و بیکینگ پودر در ماهیت آن‌ها و سرعت تأثیرگذاری هرکدام است؛ همانطور که از ابتدا اشاره کردیم، خمیر مایه در اصل یک موجود زنده یا قارچ است و بیکنیگ پودر صرفاً یک ترکیب شیمیایی محسوب میشود. همچنین بیکینگ پودر نسبت به خمیر مایه با سرعت بیشتری گاز آزاد کرده و باعث پف کردن کیک و شیرینی میشود؛ پس در پاسخ به این سؤال که ایا میشود بجای خمیر مایه از بکینگ پودر استفاده کرد، باید گفت بله بیکینگ پودر جایگزینی مناسب برای خمیر مایه محسوب میشود.
-
جوش شیرین (بیکینگ سودا)
جوش شیرین نیاز به یک ماده اسیدی برای فعال شدن دارد، مانند دوغ یا سرکه. در حضور رطوبت و حرارت، این ترکیب گاز دی اکسید کربن تولید می‌کند که باعث افزایش حجم خمیر خواهد شد. جوش شیرین معمولاً با مواد اسیدی در دستورهای مختلف استفاده میشود. پس اگر همچنان برایتان سؤال است که بجای خمیر مایه از چی استفاده کنیم، جوش شیرین می‌تواند یک پاسخ آسان و در دسترس برای شما باشد.
-
آرد خودتخمیر
این نوع آرد شامل بیکینگ پودر و نمک از پیش مخلوط شده و می‌تواند به عنوان یک جایگزین خمیر مایه استفاده شود. آرد خودتخمیر برای کیک‌ها و نان‌های سریع بسیار مناسب است.
-
ماست و دوغ
ماست و دوغ به دلیل داشتن اسید لاکتیک، وقتی با جوش شیرین ترکیب شوند، می‌توانند به عنوان جایگزین‌های خمیر مایه عمل کنند. این ترکیب به ویژه در دستورهای نان‌های مسطح و پنکیک‌ها مفید است.
بیشتر بخوانید: جهت کسب اطلاع از نحوه نظافت و نگهداری دستگاه خمیر گیر، پیشنهاد میشود مقاله شستشوی دستگاه خمیرگیر را مطالعه نمائید.
فواید و مضرات خمیر مایه چه هستند؟
اگرچه خمیر مایه به طور کلی برای مصرف انسان بی‌خطر بوده، اما ممکن است در برخی افراد باعث مشکلاتی شود. در ادامه برخی از مهم‌ترین فواید و مضرات خمیر مایه را مرور می‌کنیم:
– مضرات خمیر مایه:
– آلرژی: برخی افراد ممکن است به خمیر مایه حساسیت داشته باشند و مصرف آن باعث واکنش‌های آلرژیک مانند خارش، تورم و مشکلات تنفسی شود.
– مشکلات گوارشی: مصرف زیاد خمیر مایه ممکن است در برخی افراد باعث مشکلات گوارشی مانند نفخ، گاز و دل‌درد شود. این مشکلات معمولاً به دلیل تخمیر و تولید گاز دی اکسید کربن وسط خمیر مایه رخ می‌دهند.
– مخمر عفونتی: در موارد نادر، مصرف خمیر مایه می‌تواند باعث رشد بیش از حد مخمرها در بدن شده و منجر به عفونت‌های مخمری شود. این مشکل معمولاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر دیده دیده شده است.
– فواید خمیر مایه:
- پف‌دادن و بافت بهتر نان: خمیرمایه با تولید گاز CO₂ در اثر تخمیر، حباب‌های هوا را در خمیر ایجاد کرده و باعث میشود نان سبک و حجیم شود، نه سفت و فشرده.
- بهبود طعم و عطر: طی فرآیند تخمیر، ترکیبات معطر و اسیدهای طبیعی تولید می‌شوند که طعم نان را عمیق‌تر و خوشبوتر می‌کنند.
- افزایش ارزش غذایی: تخمیر خمیر باعث میشود مواد مغذی مثل ویتامین‌های گروه B بیشتر در دسترس بدن قرار گیرند و هضم نان آسان‌تر شود.
اونوکس(Unox) از برندهای معتبر در زمینه تولید فر پخت ترکیبی می‌باشد، مجموعه بیک صنعت عرضه کننده فر اونوکس با کیفیت و قیمت مناسب می‌باشد، برای خرید و استعلام قیمت این محصول با شماره‌های درج شده در سایت تماس حاصل فرمائید.
نتیجه گیری
در این مقاله بررسی کردیم که خمیر مایه چیست و با جایگزین‌های آن آشنا شدیم. خمیر مایه یکی از اجزای اصلی و مهم در پخت نان و سایر محصولات نانوایی است. این ماده طبیعی با قابلیت تخمیر و تولید گاز دی اکسید کربن ، به بهبود بافت و حجم نان کمک می‌کند. آشنایی با انواع خمیر مایه و روش‌های عمل آوردن آن می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات نانوایی کمک کند. همچنین، در مواردی که خمیر مایه در دسترس نیست، می‌توان از جایگزین‌های مختلفی استفاده کرد. با این حال، توجه به مضرات احتمالی مصرف خمیر مایه نیز ضروری است تا از مشکلات سلامتی جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: برای شناخت بهبوددهنده نان و جایگزین‌های مناسب آن، مقاله بهبود دهنده نان چیست را مطالعه بفرمائيد.
بیک صنعت، مرجع ارائه تجهیزات مرتبط با صنایع غذایی
مجموعه بیک صنعت را می‌توان بزرگ‌ترین و مجهزترین فروشگاه تجهیزات و ماشین‌آلات مرتبط با صنایع غذایی دانست. مجموعه بیک صنعت از صفر تا صد تجهیزات مورد نیاز صنایع غذایی، نانوایی، قنادی، رستوران و فست فود را ارائه می‌کند. علاوه بر این، برای افرادی که قصد راه‌اندازی مشاغل مرتبط با صایع غذایی را دارند، این مجموعه امکان ارائه بیزنس پلن جامع را دارد. برای مشاوره و ثبت سفارش همین امروز با شماره‌های مندرج در وب‌سایت بیک صنعت تماس بگیرید.
سؤالات متداول
- خمیر مایه چیست؟
خمیر مایه نوعی قارچ تک‌سلولی از خانواده مخمرهاست که با تخمیر قندها، گاز دی‌اکسید کربن تولید کرده و باعث پف و نرمی نان میشود.
- انواع خمیر مایه کدام‌اند؟
خمیر مایه تازه، خمیر مایه خشک فعال و خمیر مایه فوری از جمله انواع خمیر مایه هستند.
- بجای خمیر مایه از چی استفاده کنیم؟
بجای خمیر مایه می‌توانید از بیکینگ پودر، جوش شیرین، آرد خودتخمیر، ماست یا دوغ (در ترکیب با جوش شیرین) استفاده کنید.
- تفاوت خمیر مایه و بیکینگ پودر در چیست؟
خمیر مایه یک موجود زنده است و فرآیند تخمیر را به‌صورت طبیعی انجام می‌دهد، اما بیکینگ پودر ترکیب شیمیایی است که سریع‌تر گاز آزاد می‌کند و پف ایجاد می‌نماید.
- مضرات خمیر مایه چیست؟
ممکن است باعث آلرژی، نفخ، مشکلات گوارشی یا رشد بیش‌ازحد مخمر در بدن شود.
- آیا مخمر همان خمیر مایه است؟
بله، مخمر نام علمی و خمیر مایه اصطلاح رایج بین نانواها و آشپزهاست.